Hydroizolacja piwnicy. Czym zabezpieczyć ściany piwnic przed wodą?

Głównym zagrożeniem dla piwnicy jest woda gruntowa. Może ona doprowadzić do zawilgocenia ścian piwnic. Żeby się przed tym zabezpieczyć, wykonuje się hydroizolację ścian piwnicy, najczęściej papą lub masą bitumiczną.

Woda gruntowa - niebezpieczeństwo dla ścian piwnicy

Woda gruntowa potrafi znaleźć najmniejszą szczelinę i przedostać się do wnętrza, zawilgocić ściany piwnicy, doprowadzić do pojawienia się grzybów i pleśni. Istotne jest zatem izolowanie części domu całkowicie zagłębionych w gruncie. Oszczędzanie na materiałach hydroizolacyjnych to pułapka. Powinny być dobre i trwałe, bo niełatwo je wymienić.

Hydroizolacja piwnicy a poziom wody gruntowej

Na zagrożenie wodą gruntową w istotny sposób wpływa rodzaj gruntu, w którym posadowiony jest budynek i poziom wody gruntowej. Grunty przepuszczalne, takie jak piaski, nie zatrzymują długo wody w swojej strukturze. Inaczej jest w gruntach spoistych, na przykład w glinie. Zatrzymuje ona wodę gruntową czasami przez całe miesiące, narażając fundamenty na długotrwałe zawilgocenie. Dlatego projektowanie każdej budowli powinno być poprzedzone badaniami gruntowo-wodnymi. Najistotniejszą wynikającą z nich informacją jest ustalenie poziomu ustabilizowanego lustra wody gruntowej.

• Niski poziom wody gruntowej - części podziemne budynku są narażane jedynie na krótkotrwałe oddziaływanie wody opadowej, filtrowanej przez grunt, aż do ustabilizowanego poziomu lustra wody gruntowej. Piwnicę przed wilgocią zabezpieczy pionowa hydroizolacja powłokowa z masy bitumicznej, którą nakłada się warstwami na wyrównaną powierzchnię muru lub tynku wyrównawczego. Izolację poziomą wykonuje się najczęściej z jednej warstwy papy zgrzewalnej modyfikowanej SBS na osnowie z włókniny poliestrowej (jej rozciągliwość względna sięga 50%).
• Zmienny poziom wody gruntowej - gdy w czasie wiosennych roztopów czy jesiennej słoty woda się podnosi, zagrażając piwnicom budynku i ścianom fundamentowym, konieczna jest hydroizolacja wzmocniona. Składa się ona z co najmniej dwóch warstw papy i ścianki dociskowej, która zapobiega ewentualnemu osuwaniu się papy i dociska połączenie izolacji pionowej z poziomą na ścianie fundamentowej. Papę modyfikowaną SBS na osnowie z włóknin poliestrowych stosuje się zarówno na zabezpieczenia poziome, jak i pionowe.
• Wysoki poziom wody gruntowej - budowanie domów podpiwniczonych na takim terenie najlepiej ograniczyć do minimum. Jeśli jednak nie da się tego uniknąć, hydroizolacja powinna mieć postać szczelnej wanny zewnętrznej. Późniejsze działania mające na celu poprawienie hydroizolacji zazwyczaj nie przynoszą pożądanych rezultatów. Zbyt słabe izolacje mogą doprowadzić do konieczności wypompowywania wody z piwnicy, a w skrajnych przypadkach do zasypania już wykonanej piwnicy.

W gruntach przepuszczalnych o niskim poziomie wód stosujemy izolację lekką, w gruntach spoistych i półprzepuszczalnych – izolację średnią, a gdy woda gruntowa jest wysoko – tak zwaną izolację ciężką.

Hydroizolacja ścian piwnicy - pozioma i pionowa

Hydroizolację układamy dopiero po całkowitym związaniu betonu w ławach. Piwnicę zabezpieczamy przed podciąganiem wilgoci, układając izolację poziomą na ławach fundamentowych i pod podłogą na gruncie oraz izolację pionową na ścianach zewnętrznych od strony gruntu. Izolacja pozioma oraz pionowa powinny szczelnie łączyć się ze sobą, gdyż miejsca styku są najbardziej narażone na fuszerki wykonawcze, co skutkuje potem wnikaniem wilgoci.

Izolację poziomą z papy bitumicznej układamy na 10-centymetrowy zakład, a folię hydroizolacyjną na zakład 20-centymetrowy. Styk izolacji podłogi i ławy fundamentowej, mimo ich ciągłego połączenia, korzystnie jest wzmocnić dodatkowym ciągłym pasem papy na tkaninie technicznej (o szerokości około 30 cm). Izolacja pionowa ściany musi być wyprowadzona co najmniej 30 cm powyżej poziomu terenu i powinna łączyć się z drugą izolacją poziomą ściany, którą układa się pod stropem parteru.

Z czego zrobić hydroizolację piwnicy

Najpopularniejszymi materiałami do izolacji poziomych są materiały rolowe: papy bitumiczne – w tym te specjalnie przeznaczone do kontaktu z gruntem, na osnowie poliestrowej – nie stosujemy na fundamenty pap na osnowie tekturowej i szklanej lub odpowiednio grube folie hydroizolacyjne z polietylenu (PE) i polichlorku winylu (PCW) – nie używamy zwykłej, czarnej, cienkiej folii budowlanej, która łatwo się dziurawi. Materiały rolowe łatwo zniszczyć w czasie zginania.

Aby nie układać papy pod kątem i nie narażać jej na pękanie, wykonuje się trójkątne odboje ze styropianu lub wyobla się krawędzie ław za pomocą zaprawy. Powierzchnia ław pod izolację powinna być oczyszczona z piasku i zagruntowana bitumicznym środkiem gruntującym. Boki ścian murowanych przed położeniem izolacji pionowej należy pokryć tynkiem wyrównawczym nazywanym rapówką.

Do lekkich izolacji pionowych ścian piwnicy oraz fundamentów w gruntach przepuszczalnych stosuje się najczęściej masy bitumiczne, które rozprowadza się pędzlem po ławach fundamentowych oraz ścianach, lub grubopowłokowe masy bitumiczne nakładane za pomocą szpachli. Na rynku są dostępne masy bitumiczne rozpuszczalnikowe i dyspersje wodne. W gruntach gorzej przepuszczalnych ściany są zagrożone wodą opadową, która odpływa dość wolno. Dlatego oprócz drenażu stosujemy wzmocnioną bądź ciężką izolację z dwóch lub trzech warstw pap asfaltowych zgrzewalnych.

Najtrudniejsza sytuacja występuje, gdy z powodu okresowego wahania poziomu wody gruntowej może się ona podnieść ponad poziom ław fundamentowych.

Co robić, gdy w piwnicy pojawia się w woda?

Jeżeli woda pojawia się w już wybudowanym budynku, wówczas musimy zastosować rozwiązanie awaryjne. Można wykonać hydroizolację bitumiczną wewnątrz piwnicy, czyli tak zwaną wannę wewnętrzną. Wiąże się to jednak z ciągłym narażeniem ścian budynku na wilgoć oraz z koniecznością dociążenia izolacji warstwą betonu, która równoważyłaby siłę wyporu wody. Dla przeciętnego użytkownika domu budowa szczelnej wanny wewnętrznej jest zadaniem niezwykle trudnym i drogim.

Inny sposób to wykonanie tak zwanej białej wanny wewnętrznej, czyli zastosowanie mineralnych szlamów uszczelniających. Jeszcze innym wyjściem z sytuacji jest wewnętrzny drenaż piwnicy i sukcesywne odpompowywanie wody na zewnątrz. Rozwiązanie to ma oczywiście również wiele wad – stanowi bowiem walkę ze skutkami, a nie usuwanie przyczyn. W piwnicy nie będzie wody, za to utrzyma się duża wilgotność i w budynku wytworzą się warunki sprzyjające rozwojowi grzybów pleśniowych.

Zuzanna Podwysocka