Płyty gipsowe do suchej zabudowy wnętrz. Typowe i mniej znane rodzaje płyt gipsowo-kartonowych i gipsowo-włóknowych

Płyty gipsowe, a wśród nich płyty gipsowo-kartonowe lub płyty gipsowo-włóknowe na podłogi, skosy poddasza i oczywiście bogaty wybór płyt do ścian. Zapraszamy na szybki kurs suchej zabudowy.

Zobacz galerię 2 zdjęcia

Autor: Kalbar

Gołe mury, szkielet ścian działowych, podłogę oraz sufit – wszystkie te elementy domu można wykończyć płytami gipsowo-kartonowymi

Płyty gipsowe

Najwięcej płyt stosowanych w budownictwie produkuje się z gipsu i różnych dodatków do niego. Gips jest bowiem materiałem tanim. Wykonane z niego płyty gipsowe są łatwe w obróbce i montażu. O ile nie są zalaminowane szczelnie włókniną szklaną, regulują poziom wilgotności w pomieszczeniach, poprawiając w nich mikroklimat.

Płyty gipsowo-kartonowe A

Są najpopularniejszym typem płyt gipsowych. Ich gipsowy rdzeń jest obłożony ze wszystkich stron kartonem. Mają grubość 6,5, 9,5 lub 12,5 mm, szerokość 120 cm i wysokość (w zależności od producenta) 200, 260 lub 300 cm. Ich dłuższe krawędzie są wyprofilowane tak, żeby po zestawieniu między płytami pojawiło się płytkie zagłębienie. Jest ono potrzebne, aby zmieściły się tam warstwa masy szpachlowej i taśma zbrojąca spoinę. Niektóre z płyt g-k mają profilowane wszystkie krawędzie. Można je układać w pomieszczeniach o maksymalnej wilgotności 70%. Okładzina z płyt g-k, w tym różnych jej odmian opisanych poniżej, waży od 7 do 22 kg/m².

Płyty gipsowo-kartonowe H2

To takie same płyty jak te typu A z tą różnicą, że ich karton jest zaimpregnowany, aby nie chłonął wody. Nadają się do pomieszczeń, w których nawet przez dziesięć godzin na dobę poziom wilgotności dochodzi do 85% np. w łazienkach. Mają kolor zielony.

Płyty gipsowo-kartonowe F

To płyty gipsowe o zwiększonej odporności ogniowej (klasa A2- s1, d0 – produkt niepalny). Ich gipsowy rdzeń wzmacnia siatka z włókna szklanego lub rozproszone włókna szklane, które zapewniają o wiele większą spoistość, a co za tym idzie – również odporność na długie działanie ognia. Podczas pożaru tradycyjna płyta g-k rozsypuje się już po 15-30 minutach, natomiast w płytach F włókno utrzyma gips w stanie nienaruszonym nawet przez dwie godziny. Płyty takie mają często karton koloru różowego. Niektóre mają grubość 15 mm.

Płyty gipsowo-kartonowe FH2

Łączą w sobie zalety płyt typu F i H2, są zatem bardziej odporne na ogień i wodę niż płyty typu A. Mają rdzeń zbrojony włóknem szklanym i są zaimpregnowane środkiem hydrofobowym.

Płyty gipsowo-kartonowe grube

Są masywniejsze od zwykłych płyt gipsowych. Mają grubość 18, 20 lub 25 mm. Są przy tym mniejsze – ich długość wynosi 200 cm, a szerokość tylko 62,5 cm. Tworzą sztywniejsze okładziny, bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne. Lepiej izolują akustycznie i tworzą dobre podłoże pod płytki ceramiczne. Dobrze zabezpieczają drewniane konstrukcje przed ogniem.

Płyty gipsowo-włóknowe

Już na pierwszy rzut oka wyglądają nieco inaczej niż płyty g-k, ponieważ nie są powleczone kartonem. Produkuje się je z gipsu sprasowanego z włóknami celulozy, a więc mają budowę jednorodną. Dzięki temu są sztywniejsze i trwalsze niż zwykłe płyty g-k. Mogą przez ponad 30 minut powstrzymywać działanie ognia. Zwiększoną odporność na wilgoć zapewnia im impregnacja preparatem hydrofobizującym na etapie produkcji. Te płyty gipsowe mają długość 150, 200 i 300 cm i szerokość – 100, 120 lub 125 cm. Ich grubość wynosi zaś 10, 12,5, 15 lub 18 mm. Wykonuje się z nich stosunkowo lekkie okładziny – od 10 do 18 kg/m². Oferowane są również płyty g-w o mniejszych rozmiarach – wygodne do noszenia i niezastąpione do wykańczania takich miejsc, gdzie duże płyty będą niepraktyczne. Oprócz zwykłych w sklepach znajdziesz:

• gipsowo-włóknowe płyty wodoodporne - ich rdzeń zamiast kartonem obłożony jest welonem z włókna szklanego. To zwiększa wytrzymałość płyt na uszkodzenia, podwyższa ich odporność ogniową, ale przede wszystkim sprawia, że dobrze znoszą działanie wody (nasiąkliwość do około 3%). Rdzeń jest ponadto impregnowany środkiem hydrofobowym i wzmocniony włóknami. Wymiarami płyty te nie różnią się od zwykłych płyt g-k. Niektóre tylko mają grubość 15 mm.
• gipsowo-włóknowe płyty ogniochronne - ich rdzeń podobnie jak w tych g-k typu F wykonany jest z gipsu zmieszanego z włóknami szklanymi oraz celulozowymi, a oprócz tego powierzchnia jest obustronnie laminowana welonem szklanym. Płyty tego typu powstrzymują działanie ognia przez mniej więcej godzinę. Są twarde i wytrzymałe na uszkodzenia. Mają grubość 12,5, 15, 20, 25 lub 30 mm. Zrobiona z nich okładzina waży 15-25 kg/m².
• gipsowo-włóknowe płyty jastrychowe - służą do wykonywania podkładów pod posadzki zwanych suchymi jastrychami. Mają grubość 10 lub 12,5 mm, długość – 100-240 cm i szerokość 50-100 cm. Dostępne są płyty pojedyncze, które i tak trzeba układać w dwóch warstwach, ale można też kupić gotowe płyty dwuwarstwowe – zwykłe albo nawet zespolone z materiałem termoizolacyjnym: styropianem, polistyrenem ekstrudowanym lub wełną mineralną bądź płytą z włókien drzewnych. Te dwa ostatnie materiały mają szczególnie dobre właściwości, jeśli chodzi o tłumienie dźwięków, zarówno uderzeniowych. Płyty połączone z wełną to również znakomity materiał do ochrony przed ogniem.

Nietypowe rodzaje płyt gipsowych

Płyty te nie zawsze znajdziesz w zwykłych marketach budowlanych. Są one dostępne przeważnie na zamówienie – u producenta lub wyspecjalizowanego dystrybutora. Dziś jeszcze są dosyć egzotyczne, ale niebawem mogą stracić etykietki produktów niszowych i zyskać większą popularność u inwestorów indywidualnych.

• Płyty gipsowo-kartonowe ciepłochronne. To niby zwykłe płyty g-k, ale wyprodukowane w taki sposób, że mają o 34% niższy, a więc lepszy współczynnik przewodzenia ciepła λ niż reszta. Wynosi on 0,16 W/(m·K). Dla porównania współczynnik λ zwykłych płyt to około 0,25 W/(m·K). Ich grubość może być większa niż zazwyczaj i dochodzić nawet do 20 cm.
• Płyty gipsowo-kartonowe perforowane. To płyty akustyczne mające zdolność rozpraszania dźwięków. Tę cechę zawdzięczają otworom, których nie wolno niczym zasłaniać. Od strony niewidocznej po zamontowaniu otwory są osłonięte specjalną włókniną akustyczną. Służą głównie do wykonywania sufitów podwieszanych. Płyty mają grubość 12,5 mm. Dostępne są też w wersji do gięcia na sucho – mają wówczas grubość 6,5 mm. Długość i szerokość są identyczne jak zwykłych płyt g-k.
• Płyty gipsowo-kartonowe akustyczne. Ich gipsowy rdzeń ma wyraźną, krystaliczną strukturę. Zawiera ponadto włókna mineralne i inne dodatki ograniczające przenikanie dźwięków. Płyty takie są też elastyczniejsze od innych. W efekcie lepiej tłumią dźwięki powietrzne. Zrobiona z nich okładzina waży około 11 kg/m². Wymiary mają takie same jak zwykłe płyty g-k.
• Płyty gipsowo-kartonowe twarde. Ich normowe oznaczenie to DFRIEH2. Widać z niego wyraźnie, że to płyty, które łączą wszystkie najlepsze cechy płyt g-k. F oznacza, że są odporne na ogień; D – że mają zagęszczony rdzeń; I – że odznaczają się ponadstandardową twardością powierzchniową; R informuje o podwyższonej wytrzymałości na zginanie, a H2 świadczy o odporności na wodę. Poprawiają też właściwości akustyczne przegród, które zostaną nimi zabudowane.
• Płyty gipsowo-kartonowe do gięcia na sucho. Pozwalają na bardzo fantazyjne kształtowanie przestrzeni. Są cienkie – mają grubość 6 lub 6,5 mm – i lekkie – ważą 6 kg/m². Mają wysokość 240 cm i szerokość 120 cm. Ich rdzeń jest zbrojony włóknami szklanymi, a powierzchnia pokryta niekiedy welonem szklanym. Dają się wyginać bez wstępnego podcinania i nawilżania wodą. Uzyskuje się przy tym wewnętrzny promień łuku nie mniejszy niż 60 cm i zewnętrzny nie mniejszy niż 100 cm. Mają cztery krawędzie proste.

MURATOR.TV: Sposób na krzywe ściany w mieszkaniu

Radosław Murat