Woda w ogrodzie przydomowym

2011-03-11 13:00
Woda w ogrodzie: staw, oczko wodne, strumień, fontanna, kaskada
Autor: Piotr Gorączko Intrygująco wygląda zestawienie surowego, otoczonego gładkim obrzeżem oczka wodnego i bujnej roślinności (fot. Piotr Gorączko)

Woda "oswojona" w ogrodzie wyzwala nasze pozytywne emocje. Jest ważnym elementem natury, ale warto też wykorzystać jej walory dekoracyjne. Możesz zbudować oczko wodne lub pluszczącą kaskadę ogrodową.

Marząc o ogrodzie, wiele osób nie wyobraża sobie, by mogło w nim zabraknąć wody. Jest ona atrakcyjnym elementem dekoracyjnym, a także wpływa korzystnie na lokalny mikroklimat. Powietrze wzbogacone parą wodną nie tylko sprzyja rozwojowi roślin, ale przede wszystkim ułatwia nam oddychanie, a dobowe wahania temperatury są mniejsze (to istotne zwłaszcza w miastach, gdzie klimat jest niekorzystny dla mieszkańców). Nic więc dziwnego, że chętnie przebywamy i odpoczywamy w sąsiedztwie zbiorników wodnych. Jeśli do kompozycji dodamy jeszcze strumień wijący się przez zakamarki ogrodu albo kaskadę, po której stopniach z szumem i migotaniem spływa woda, zdrój przyścienny czy fontannę ogrodową, stworzymy ogród urokliwy i pełen atrakcji.

Płynąca, rozpryskująca się woda – to ruch i dynamika, stojąca tafla ożywiana czasami lekką falą – to spokój i łagodność. Wpływa na nasze nastroje, bo jest w niej coś tajemniczego i magicznego. A przy tym niesie z sobą życie. Jest bardzo ważna nie tylko dla nas. Nie minie wiele czasu od wprowadzenia jej do ogrodu, a przywabi ptaki, owady i niewielkie ssaki. Ogród nabierze innego wymiaru, bo kontakt z jego nowymi mieszkańcami stanie się wielką atrakcją nie tylko dla dzieci. Wiele osób z zaskoczeniem przyjmie radość, jaką sprawia obserwowanie przyrody.

To nieistotne, czy do urządzenia ogrodu wybierzemy duży staw, małe oczko wodne, strumień, źródełko, czy fontannę. Każdy z tych elementów przyciągnie uwagę użytkowników ogrodu i stanie się ważnym punktem kompozycji. O tym, na który się zdecydujemy, powinny zadecydować: wielkość ogrodu, bo w małym lepiej umieścić nieduży element (wyjątkiem są ogrody wodne, w których staw zajmuje znaczną powierzchnię działki); charakter sąsiadującej z nim architektury, bo dobrze, by ogród stanowił całość kompozycyjną z domem; zasoby finansowe właścicieli.

Woda jak lustro

Staw. Duży zbiornik wodny. Może być naturalny, gdy powstaje w obniżeniu terenu o nieprzepuszczalnym gliniastym podłożu. Można też zbudować sztuczny. Wtedy dno zostaje uszczelnione i obsadzone roślinami tak, by jak najlepiej naśladował naturę. Coraz częściej pojawia się nowa forma: staw kąpielowy. Jego głębsza część służy do pływania, a płytsza, porośnięta roślinami, pełni funkcję filtra.

Oczko wodne. Niewielki sztuczny zbiornik, zazwyczaj obsadzony roślinami. Coraz częściej jednak powstają obiekty o bardziej architektonicznym charakterze: regularnych geometrycznych kształtach i wyrazistych obrzeżach. Rośliny grają w nich rolę drugoplanową lub nie ma ich wcale.

Woda w ruch

Strumień. Woda płynąca naturalnym lub sztucznym korytem. W dużych ogrodach położonych poza miastem zdarzają się wprawdzie strumienie naturalne, częściej jednak trzeba zbudować sztuczne koryto uszczelnione folią, gliną lub prefabrykowanymi kształtkami z polietylenu. Woda płynąca zakolami czy meandrująca między roślinami dodaje wdzięku każdemu ogrodowi. Taki sztuczny strumień płynie w obiegu zamkniętym. Rozpoczyna się źródłem albo kaskadą, a po pokonaniu określonej odległości wpada do stawu lub ukrytego zbiornika, skąd pompa znowu tłoczy wodę do miejsca wypływu. Sztuczny strumień będzie sprawnie funkcjonował, jeśli zbudujemy koryto szerokości co najmniej 40 cm.

Fontanna. Element małej architektury wprowadzający do wnętrza ogrodowego ruch i dynamikę. Unosi i rozpryskuje wodę, a dzięki odpowiednio dobranym dyszom może tworzyć pióropusz, kopułę, bicze czy gejzer. Krople wody nawilżają powietrze wokół, a jeśli fontanna znajduje się w stawie – opadając, wzbogacają go w tlen. Nie do przecenienia jest też aspekt estetyczny: wzburzona woda wygląda bardzo efektownie. Jeśli zadbamy o odpowiednią oprawę tryskającej wody, stworzymy uroczą dekorację ogrodu. Gdy ujście dyszy znajduje się tuż ponad powierzchnią oczka wodnego, powstaje wrażenie, że woda tryska z jego głębin. Dobrym rozwiązaniem jest umieszczenie instalacji fontannowej w specjalnej misie czy rzeźbie. Może być wolno stojąca (wtedy pompa unosi wodę ze zbiornika ukrytego w ziemi) albo stać na postumencie w stawie lub przy jego brzegu.

Zdrój przyścienny. Pełna wdzięku alternatywa dla fontanny. Przy tym nadaje się nawet do bardzo małego ogrodu. To montowana na ścianie ozdobna płyta z misą i elementem, z którego wylewa się woda. Budując zdrój, można wykorzystać ujęcie wody wodociągowej albo stworzyć system w obiegu zamkniętym. W tym drugim przypadku do muru, na którym mocowany jest wodopój, konieczny jest dostęp także z drugiej strony, bo tam znajdzie się zbiornik z wodą i zanurzoną w niej pompą.

Kaskada. Budowla wznoszona z kamieni, cegieł, bali drewnianych, elementów metalowych w taki sposób, by powstały stopnie – uskoki. Na jej szczycie tworzy się źródło, z którego wypływa woda, zasilające staw lub dające początek strumieniowi. Jeżeli wysokość terenu jest zróżnicowana – można kolejną kaskadę umieścić także na trasie strumienia, co urozmaici jego bieg.

Woda w ogrodzie: staw, oczko wodne, strumień, fontanna, kaskada
Autor: Chronos Nowoczesny wodopój to połączenie statycznej, oszczędnej w wyrazie kamiennej formy i dynamicznie płynącej wody (fot. Chronos)
Warto wiedzieć

Podnoszenie wody

Najważniejszym elementem strumieni, kaskad, fontann i wodopojów jest pompa zasysająca przez filtr wodę ze zbiornika i tłocząca ją do miejsca wypływu. Pompy mogą być zatapialne (inaczej podwodne, zanurzeniowe) lub powierzchniowe. Te pierwsze są niewielkie i ciche, ale ze względu na małą wydajność nadają się do niewielkich zbiorników i urządzeń (fontann, zdrojów, gejzerów). Te drugie mogą wprawiać w ruch strumienie i kaskady.

Więcej inspirujących zdjęć ogrodowych zakątków z wodą w roli głównej – w najnowszym numerze "Zbuduj dom". Przeczytasz w nim także:

  • historię powstania ogrodu, którego sercem jest staw zajmujący znaczną część działki;
  • o tajnikach wykonania małego stawu, czyli oczka wodnego (sposobach uszczelnienia niecki, filtrowania wody i doborze roślin).
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają